İnsanoğlunun en önemli içgüdüsü
üreme ve nesillerinin devamını sağlamaktır. Modern toplumlarda uzayan hayat
süresi, bireylerin kariyer planlamaları ve evlenme yaşının ileriye alınmasına
neden olmuştur. Erkeklerde ergenlik dönemi ile başlayan üreme yetisi ölünceye
kadar sürebilmekte oysa kadınlarda bu süre ergenlik ve menapoz arasındaki 25-30
sene ile sınırlanmaktadır. Özellikle tüp bebek tedavilerinin tanım ve
uygulamaları sonrası üreme sağlığı ile ilgili farkındalık artmaya başlamıştır.
Üreme sağlığının zamanında değerlendirilmesi; Kişilere özel doğum kontrol
yöntemlerinin belki de gereksiz kullanılması ya da, üremeyi sağlayan erkek ve
dişi üreme hücrelerinin doğurganlık planına uygun ileri zamanlarda
kullanılmasına yönelik saklanması anlamına gelmektedir. Bireylerin 25-30 sene ile
sınırlı bu dönem ise bu şekilde sağlıklı biçimde kendi kontrollerinde olmasını
sağlamaktadır.
Tüm dünyada uygulanan ve
kadınların üreme şansının ileri yaşlara taşınmasını sağlayan “oosit (yumurta)
dondurma” yöntemi sayesinde şimdi ileri yaşlarda da sağlıklı doğurganlık dönemi
başlıyor. Bu güne kadar sadece
yumurtalıkların alınması ya da kanser ve benzeri hastalıklarda kullanılan
tedavilerin hem erkek hem de kadın üreme hücrelerinin yok olmasına neden olduğu
durumlarda saklanabilen yumurta hücreleri artık yumurta sayısının azalacağı
durumlarda da saklanabilmektedir. 10 Eylül 2014 tarihinde yayınlanan son tüp
bebek yönetmeliği ile oosit dondurma
yöntemi, hücrelerin canlılığına zarar vermeden yumurta hücrelerinin sağlıklı
şekilde saklanabilmesini sağlamaktadır.
Sağlıklı üreme konusundaki
gelişmeleri değerlendiren KadıköyŞifa Hastanesi Yardımcı Üreme Teknikleri
Direktörü Dr. Engin Enginsu “Kadın ve
erkeklerde üremeye yönelik fonksiyonların ölçülebilir olması ve tıbbi olarak bu
konuda karşılaşılabilecek sorunların çözülebilir hale gelmesi ile önem
kazanmaya başlayan üreme sağlığı konusunda tüm dünya gibi Türkiye’de de önemli
adımlar atılıyor. Son yıllarda üreme hücreleri ya da embriyolarda uygulanmaya
başlanan hızlı dondurma (vitrifikasyon)
yöntemi ile artık yumurta hücrelerinin üreme fonksiyonlarını koruyarak
dondurulması ve çözüldüğünde sağlıklı embriyoların gelişmesi mümkün olmuştur.
Azalmış yumurta rezervi (yumurtalıklarındaki yumurta sayısının yaşa göre daha
az sayıda olması / azalması) ya da ailesinde
erken menopoz hikayesi olan kadınların yumurtalarının evlilik öncesinde dondurulabilmesinin
ülkemizde de yasallaşmasının ardından, artık ileri yaşta da sağlıklı
doğurganlık mümkün,” dedi.
Yumurta
saklama işlemi nasıl yapılıyor?
Yumurtalıklardaki yumurta
hücrelerinin öncelikle olgunlaştırılması gerekiyor. Bu işlem ise tüp bebek
uygulamalarındaki gibi yumurtalıkların ilaçlar ile uyarılmasıyla sağlanıyor.
Olgunlaştırılan yumurta hücreleri vajinal yoldan yapılan, yumurta toplama
işlemi adı verilen hafif anestezi altında ortalama 10 dakika süren bir işlem
sonrasında laboratuvara ulaştırılıyor. Yumurta hücreleri daha sonra
vitrifikasyon yöntemi ile dondurularak özel saklama tanklarında saklanıyor.
0 yorum:
Yorum Gönder